In the Association (Ass.) column are used designations: E -
Indo-European, H - Hindi, N - Nakh, O - Ossette, P - Persian, S - Sogdian (presumed), T - Türkic, “-”
- Unknown association, “?” - no entry. Links in the table lead to the Wikipedia pages. The
Wikipedia's Türkic lexicon is complemented by entries from the Old Türkic Dictionary, 1969,
Leningrad, Science. The Urdu closest languages, Pashto, Dari, Kashmiri, and Sogdian are not
available. The comparison should be taken as a rough assessment requiring much closer examination of
the phonetical resemblance and etymological origin of the lexemes. Yellow highlighting marks words
used for association allocation in unclear cases.
No |
English |
Urdu |
Ass. |
Bashkir Bashkorcha |
Turkic Türkche |
Ossette
Iron |
Farsi
Persian |
Hindi |
Tajik |
1 |
I (me) |
maeñ |
T |
min |
men |
æz |
man |
maĩ |
man |
2 |
you (thou) |
agar cheh/go keh/mubaada |
- |
hin |
sen (inform), siz (formal) |
dy |
to |
tu, tum, ap |
tu |
3 |
he |
woh |
T |
ul |
ol |
uyi, ui |
u |
vo |
vai |
4 |
we |
hona, chehra, utarna, kamzor |
H |
bez |
biz |
maõ, maõtæ |
ma |
ham |
mo |
5 |
you (pl.) |
bachchah/laRka |
- |
hez |
siz |
symaõ, symaõtæ, uæ, uyn, dytæ |
shoma |
tu, tum, ap |
shumo |
6 |
they |
dabiiz/dal daar/gaaRha/ghana/ ghaneyra/ guñjaan/kasiif/moTa/poRha/ zaKHiim |
- |
ular |
onlar |
uydon, uydontæ, uydættæ, uyitæ |
ishan |
ve |
onҳo |
7 |
this |
aesa |
T |
byl |
bu, ošbu, ošul |
ai, atsy |
in |
ye |
in |
8 |
that |
ya-aa-ni |
P |
tege |
tege, shu, ol, ošul, šul |
uyi, ui, uytsy |
an |
vo |
[[]] |
9 |
here |
idhar/is taraf/yahaañ |
H |
bynda |
burada, murada |
am, amyty, mænæ |
inja |
yaha |
incho |
10 |
there |
taqriiban |
T |
tegende q/g |
shurada, orada, anta |
uym, uymyty, uærtæ, uyrdæm, uyrdæmyty |
anja |
vaha |
oncho |
11 |
who |
bhar puuri |
- |
kem |
kim (interrogative) |
chi, chitæ, [kætsy, kætsytæ] |
ki |
kaun |
ki |
12 |
what |
chaap luusi (f.)/KHuSH aamad (f.) |
P |
nime |
ne (interrogative) |
tsy, tsytæ, tsæi, tsæity |
chi |
kya |
chi |
13 |
where |
kahaañ sey |
T |
kaiza |
nerede (no movement, interrogative) |
kæm, kæmyty, kædæm, kædæmty |
koja |
kidhar, kahan |
kucho |
14 |
when |
jahaañ sey |
- |
kasan |
ne zaman (interrogative), erkän
|
kæd, kuy |
key
kab |
kai |
kana |
15 |
how |
is taraH/aesey/ |
T |
nisek |
nasıl (interrogative), kebi, qaltï, teg |
kuyd, kuydtytæ |
chetowr
kaisa |
chi tavr |
sar |
16 |
not |
mat/naa/nahiiñ/qata-i-i nahiiñ |
TE |
tügel |
değil (separate word); -ma-, -me- (infix inserted within the verb), -ma-/-mä-, aŋ, |
næ, nætæ |
na |
nahī |
ne |
17 |
all |
hamah/har/kul/puura/sab/saara/ tamaam |
P |
böte |
bütün, hepsi, alqu |
ægas, iuuyldær, æppæt, altsy, altsytæ, ænǽõúæn |
hame |
sab/sara |
ҳama |
18 |
many |
bahot/aksar/ka-i-i/kasiir/
muta-aa-addid |
H |
küp |
chok,
arqan,
arqun, bunča, munča, bütä, tekïm, ükil |
biræ, birætæ |
chandin/ ziad |
bahut/zyada |
bisör |
19 |
some |
kuchh/ba^z/chañd/ka'i/kisi/ko'i/
thoRa |
T |
ber nise |
birkach, bazı |
tsaldær, tsasdær |
barkhi |
kuch |
barxe |
20 |
few |
thoRa/chañd/kam |
H |
az |
az |
gæzæmæ, chysyl, tsúus |
andak |
thora |
andak |
21 |
other |
diigar/diigar/aur/baqiyah/duusra/
GHaer/muKHtalif |
T |
bashka |
adïn, adïnaɣu, adnaɣu, àδnaɣu, adïnsïɣ, adruq, aduruq, ajruq, aδruq, amarï, bashka, digar, diğer,
ikinči, ikindi, öŋi, öŋin, özga, |
ændær, innæ |
digar |
dūsra |
digar |
22 |
one |
eyk/eyk KHaas/waaHid/yak |
H |
ber |
bir |
iu |
yek |
ēk |
yak |
23 |
two |
baRa seyTh (m.) |
- |
ike |
iki |
dyuuæ |
do |
dō |
du |
24 |
three |
musallas |
- |
ös |
üch |
ærtæ |
se |
tīn |
se |
25 |
four |
chaar |
H |
dürt |
dört |
tsyppar |
chahar |
car |
chaxor |
26 |
five |
paañch |
H |
bish |
besh |
fondz |
panj |
pāc |
panch |
27 |
big |
âziim/baRa/kalaañ/KHatiir/zabar |
H |
zur, böiök |
büyük |
æstyr, styr, egúau, dyndjyr |
bozorg |
baṛa |
buzurg |
28 |
long |
daraaz/lamba/tawiil |
O |
ozon |
uzun, eškïn |
dargú |
boland |
lamba |
daroz |
29 |
wide |
âam |
- |
kin |
genish |
fætæn, uæræõ |
pahn |
cauṛa |
vase |
30 |
thick |
moTa |
- |
kalyn |
kalın |
stavd, bæzdjyn |
koloft |
gaṛha |
gafs |
31 |
heavy |
bhaari/bhar puur/bojhal/dhuñdla/
ghaTa daar/giraañ/patthar/saKHt/ saqiil/SHaaq/SHadiid/Thos/wazni |
HSP |
auyr |
ağır, ačïɣ, aɣïr |
uæzzau |
sangin |
bharī |
vaznin |
32 |
small |
chhoTa/KHurd/kotaah/qaliil/saGHiir/thoRa |
HS |
belekei, kese |
küchük, bičä, kičig, kičüg, ušaq, uvšaq |
gytstsyl(gytsúyl), kúannæg, chysyl |
kuchak |
choṭa |
hurd |
33 |
short |
chhoTa/kotaah/past
qaamat/ muKHtasar |
H |
kychka |
kısa, qïrt, qïsɣa/qïsqa |
tsybyr |
kutah |
kama, choṭa |
kutox |
34 |
narrow |
thoRa/tañg/baKHiil/chhoTa/gaehra/
GHaa'er/kam chauRa/ kam meqdaar/kam wasii^/kañjuus/KHasiis/kotaah/ maeHduud/muSHkil/ muta^assib/
qaliil/tañg nazar/ |
HT |
tar |
dar |
uyngæg, naræg |
tang |
tang |
tang |
35 |
thin |
teyra |
T |
nezek |
ince, yïlmïq, yuyqa, yupqa, yuqa, yuvɣa, yuvqa, taytur |
tænæg, mællæg, tsola, kúæsõuyr, fydõuyz |
nazok |
patla |
nozuk |
36 |
woman |
âjuubah/fikr/Haeraani/Haerat/ e^jaaz/ta^ajjub |
- |
katyn |
kadın, katyn, ebchi, evlig, evlüg, evlik, evlük, qïz, tishi, uraɣut, uzun |
sylgoimag, us |
zan |
aurat |
zan |
37 |
man (adult male) |
aadmi/mard/iñsaan/bañdah/baSHar/
Haewaan e naatiq/kas/nar/SHauhar |
HT |
ir |
adam, er/ir/ar, erän, erkäk |
nælgoimag, læg |
mard |
admī/mard |
mard |
38 |
man (human) |
aadam zaad/aadmi/ iñsaan/iñsaan/iñsaani/ baSHr/baSHri/fitri |
T |
adam, keshe, ezem |
adam, kishi, insan |
adæimag, læg, udgoimag |
ensan/kas/ nafar |
manushya/ insan |
nafar |
39 |
child |
baalak (m.)/bachchah (m.)/bachchi (f.)/naa
samajh/pisar/tifl |
HT |
bala |
chocuk, bala, kenč, oglan/oɣlan, ogul/oɣul |
syvællon, sabi, õúæbul |
bachche |
bacca |
bacha |
40 |
wife |
TeyRhi meyRi lakiir |
- |
katyn |
karı, katyn, ebči/evči, evlüg/evlük, evlig/evlïk, isi, yeŋga, kis/kisi/kishi |
us, binoinag |
zan |
patnī/bīvī |
zan |
41 |
husband |
baalam/ghar waala/KHaawiñd/KHasam/mard/ miyaañ/
pati/piitam/pi/piya/pritam/SHauhar |
HP |
ir |
koca, beg/begï, er/ir, erän, erkäk |
moi, læg |
showhar |
patī |
shavxar |
42 |
mother |
maañ/waalidah |
H |
ese |
anne, ana, aba, apa, ög, uma |
mad |
madar |
mā/mata |
modar |
43 |
father |
baaba/baap/pidar/waalid |
HPT |
ata |
baba, ata, dedä, hata, ata, aju, qaŋ |
fyd |
pedar |
bap/pita |
padar |
44 |
animal |
Haewaan/jaan
war/chau paayah/ waeHSHi |
HPT |
ienlek, õaiuan |
hayvan, ienlek, õaiuan, janvar |
tsærægoi, syrd |
janvar |
janvar |
chonvar |
45 |
fish |
machhli/maahi |
HP |
balyk |
balık |
kæsag, kæf |
mahi |
machlī |
moxi |
46 |
bird |
pariñdah (m.)/chiRya (f.)/pakheyru
(m.)/pañchhi (m.)/taa'ir (m.) |
HP |
kosh |
kush |
margú, tsúiu |
parande |
pakshī/ciṛiya |
parranda |
47 |
dog |
kutta (m.)/kutya (f.)/marduud/sag/zaliil |
H |
et |
köpek, it |
kuydz |
sag |
kutta |
sag |
48 |
louse |
? |
- |
bet |
bit, sunzï |
syst |
shepesh |
jū |
shapish |
49 |
snake |
saañp |
H |
iylan |
yılan, bükä, maɣa |
kalm |
mar |
sāp |
mor |
50 |
worm |
halkaan karna/naak meyñ dam karna/ pareySHaan karna/tañg karna |
- |
kort |
solucan, kurt |
zulkú, kalm |
kerm |
kīṛa, varma |
kirm |
51 |
tree |
ghasiiTna |
T |
agas |
ağach, agas, yïɣač. ïɣač, söğüt |
bælas |
derakht |
peṛ |
daraht |
52 |
forest |
jañgal |
P |
urman |
orman/urman, arïɣ, bük, |
õúæd |
jangal |
van |
changal |
53 |
stick |
laaThi/lakRi/tiili |
O |
botak, sybyk |
chubuk, değnek |
lædzæg |
chomagh |
ḍanḍa |
chomoқ |
54 |
fruit |
meywah/tuKHm/natiijah/phal/paeda
waar |
PT |
emesh |
meyve |
dyrgú |
mive |
phal |
meva |
55 |
seed |
biij/ |
HPT |
orlok |
tohum, uruɣ, čigit |
tauinag |
tokhm/dane |
bīj |
tuhm |
56 |
leaf |
barg/par/parat (f.)/patta/patti(dim.)/ waraq/warqah |
HP |
yaprak |
yaprak, yapïrɣaq, yalbïrɣaq |
syf |
barg |
pattī |
barg |
57 |
root |
jazar/asl/biiKH/jaR |
H |
tamyr |
kök, yïldïz, töz, tüp |
uidag |
rishe |
jaṛ |
resha |
58 |
bark (tree) |
chhaal (f.)/chhilka (m.)/post
(f.) |
HP |
kaiyr, kabyk |
kabuk |
tsúar |
pust e derakht |
chal |
pusti daraht |
59 |
flower |
gul/phuul |
HP |
seske |
chichek |
didinæg |
gol |
phūl |
gul |
60 |
grass |
ghaas/haryaali/gyaah |
H |
ülen |
ot, ülen |
kærdæg |
alaf |
ghas |
alaf |
61 |
rope |
lañgar/rasan/rassi |
- |
bau |
ip, halat, bau |
bændæn |
tanab |
ḍōrī |
tanob |
62 |
skin |
chamRi udheyRna/khaal utaarna |
H |
tire |
deri, qïrtïš, qoɣuš, quyqa, saɣrï, teri |
tsarm |
pust |
camṛī |
pust |
63 |
meat |
goSHt |
HP |
it |
et |
fyd |
gusht |
mās/gosht |
gusht |
64 |
blood |
KHuun/lahu |
HPT |
kan |
kan |
tug |
khun |
rakt, khūn,
lahū |
xun |
65 |
bone |
haDDi/haaR |
H |
höiek |
kemik, söŋük |
stæg |
ostokhan |
haḍḍī |
ustuhon |
66 |
fat (n.) |
chaaq/farbih/jasiim/phapphas/moTa |
- |
mai |
yağ, yaɣ, yaqrï, yön, čır, öz, qazi, vžir |
soi |
charbi/ rowghan |
vasa |
ravgan |
67 |
egg |
añDa (m.) |
H |
iomortka |
yumurta, yumurqa |
aik |
tokhm |
anḍa |
tuhm |
68 |
horn |
siiñg |
H |
mögöz |
boynuz, mügüz, müyüz, miŋiz, müŋüz |
sykúa |
shakh |
sīg |
shoh |
69 |
tail |
darzi/KHayyaat |
- |
koirok |
kuyruk, qudruq |
dymæg |
dom |
pūch |
dum |
70 |
feather |
par |
HP |
kauryi |
tüy, yük, yüŋ, tezik |
sis |
par |
pãkh/par |
par |
71 |
hair |
baal (m.)/geysu (m.)/mu
(m.)/paSHm/ruu'aañ (m.) |
HP |
ses |
sach, tüg |
õúuyn, õúis |
mu |
bal/kesh |
mu |
72 |
head |
sar
(m.)/dimaaGH (m.)/khopRi (f.)/mañba^ (m.)/ sar bah raah (m.)/sar daar (m.)/sar garoh (m.) |
HP |
bash |
bash, kafa, töpü |
sær |
sar |
sar |
sar |
73 |
ear |
goSH (m.)/kaan (m.) |
HP |
kolak |
kulak |
õúus |
gush |
kan |
gush |
74 |
eye |
aañkh/âen/basar/chaSHm/diidah |
HP |
küz |
göz, qaraq |
tsæst |
cheshm |
ākh |
chashm |
75 |
nose |
naak/nathney |
H |
tanau |
burun |
fyndz, byrynkú |
bini/ damagh |
nak |
[[]] |
76 |
mouth |
chheyd/dahaanah/dehan/muñh/
niwaalah/ suuraaKH baRi baat karna/ hoñToñ sey ragaRna/muñh meyñ Daalna |
HP |
auyz |
ağız, aɣaz |
dzyõ |
dahan |
mūh/mukh |
daxon |
77 |
tooth |
daañt ka dard |
HP |
tesh |
dish, azïɣ, tish |
dændag |
dandan |
dãt |
dandon |
78 |
tongue (organ) |
aaj raat (f.) |
- |
tel |
dil, til, |
ævzag |
zaban |
jībh/zaban |
zabon |
79 |
fingernail |
kiil/meyKH/mismaar/naaKHun |
HP |
tyrnak |
tırnak, tïŋraq, tïraŋaq. tïrŋaq |
nyõ |
nakhun |
naxūn |
nohun |
80 |
foot |
paa/paa'oñ/paer/qadam |
HP |
ayak |
ayak/ayaq, adaq/aδaq, ataq, azaq |
fad |
pa |
pair/pāv |
po |
81 |
leg |
laat/marHalah/paa/paa'oñ/ paayah/Taañg |
H |
bot |
bacak, bot, ayak/ayaq, adaq/aδaq, ataq, azaq |
kúaõ |
leng |
ṭang/pāv |
ling |
82 |
knee |
ghuTna |
H |
tubyk |
diz, tiz |
zonyg |
zanu |
ghuṭna |
zonu |
83 |
hand |
dast/haath/kaf/yad |
HP |
kul |
el, aya, adut, aδut, avuč, avut, tutam, tutča, tutum |
kúuõ |
dast |
hath |
dast |
84 |
wing |
chaSHmak/iSHaarah/jhapki |
- |
kanat |
kanat, uch |
bazyr |
bal |
pãkh |
bol |
85 |
belly |
jauf/kokh/peyT/SHikam/toñd |
HPT |
korhak kh/r |
karın |
guybyn |
shekam |
peṭ |
shikam |
86 |
guts |
ojhRi |
- |
esek |
bağırsak |
túang |
rude |
antaṛī |
ruda |
87 |
neck |
gala/gar dan |
HP |
muiyn |
boyun, boyïn, |
æftsæg |
gardan |
gardan |
gardan |
88 |
back |
paa'iñ/piichhey/saabiqah/ulTa/
waapas |
HP |
arka |
arka, sırt |
fæsontæ |
pas/posht |
pīṭh |
pusht |
89 |
breast |
chhaati (f.)/siinah
(m.) |
HP |
kükrek |
göğüs |
riu, dzidzi (female) |
sine |
chatī/sīna |
sina |
90 |
heart |
aatma/dil/fuwaad/jigar(poet.)/man/qalb/zamiir |
HP |
iörek |
yürek, kalp, köŋül, baɣïr |
zærdæ |
del |
dil |
dil |
91 |
liver |
jigar/kaleyja/kaleyji(dim.) |
HP |
bauyr |
karaciğer, baɣïr |
igær |
jegar |
kaleja |
chigar |
92 |
to drink |
piina/chRhaana/chuus leyna/jazb
karna/noSH karna |
H |
eseü |
ich |
nuazyn |
nushidan |
pīna |
nushidan |
93 |
to eat |
DaaRh garam karna/khaana/
tanaawal karna |
H |
ashau |
ye, asa, aša, ašla, |
õæryn |
khordan |
khana |
hurdan |
94 |
to bite |
Daañt kaaTna/kaaT khaana |
H |
teshleü |
ısır, tislä |
õætsyn |
gazidan |
kaṭna |
gazidan |
95 |
to suck |
chasakna/chuusna/piina |
H |
imeü |
em |
dæiyn |
makidan |
cūsna |
makidan |
96 |
to spit |
thuukna pirona ugalna |
HT |
tököröü |
tükür |
tu kænyn |
tof/deshne |
thūk |
tuf kardan |
97 |
to vomit |
aaz/hauka/Hirs/laalach/tama^
baguula/bhañwar/girdaab/marGHol |
H |
kochou |
kus |
omyn |
kai kardan |
chamtana
vamana |
қai kardan |
98 |
to blow |
khilna/phuuñkna/hawa
chalna |
H |
öröü |
üfle, öröü, es, esnä, tüpir, ür |
dymyn |
vazidan |
phuṅka
khilana |
vazidan |
99 |
to breathe |
saañs leyna |
H |
tyn alyu |
nefes almak, soluk al, ahla, ïyïn, yaqur, |
ulæfyn |
nafas kashidan/ dam zadan |
sas lena |
nafas kashidan |
100 |
to laugh |
hañsi uRaana/hañsna/khil
khilaana/KHuSH hona/ KHuSH taba^ hona/masruur hona/mazHakah uRaana/tamasKHur karna/ThaTTha
maarna banaana/ kisi par hañsna/tañz karna/tazHiik karna |
HT |
kölöü k/g |
gül/kül, qatɣur, qatur, |
õudyn |
khandidan |
hãsna |
handidan |
101 |
to see |
deykhna/nigaah Daalna |
H |
küreü |
gör, kör |
uynyn |
didan |
dekhna |
didan |
102 |
to hear |
kaan dharna/suñna/tawajjoh
deyna |
H |
isheteü |
ishit, ešid, esit, tïŋla |
õúusyn |
shenidan |
sunna |
shunidan |
103 |
to know |
aagaah hona/aaSHna hona/idraak karna/jaañna/
ma^luum karna/paana/paehchaañna/ zehen meyñ biTha leyna îlm hona/waazeH taur par maeHsuus karna/yaad
daaSHt meyñ hona |
H |
beleü |
bil, tanï |
zonyn |
danestan |
janna |
donistan |
104 |
to think |
falsafi/mufakkir |
- |
uilau |
düshün |
õúuydy kænyn |
andishidan |
socna |
andeshidan |
105 |
to smell |
suuñghna |
- |
echkeü |
kokla, echkeü, islä, bur, jïdï/jïδï, qoq, övis, sasi |
æmbudyn |
buedan |
mahakana
gandha dena/ |
buidan |
106 |
to fear |
añdeySHah karna/Darna/haulna/KHauf
zadah hona |
H |
kurkyu |
kork, ajïn, gorg/gӧrg/ɣort/ qorq/qoruq |
tærsyn |
tarsidan |
ḍarna |
tarsidan |
107 |
to sleep |
sona/lambi taañna/paRna sulaana |
H |
ioklau |
uyu, udï/uδï, |
õuyssyn |
khabidan |
sona |
hobidan |
108 |
to live |
/ziñdah
hona/basar karna/guzaarna/ qayaam rakhna/raehna |
H |
iesheü |
yasha, jïlla, sür, tir, tiril, tur |
tsæryn |
zistan |
jīna |
zistan |
109 |
to die |
chal basna/dam nikalna/dam toRna/ faut hona/guzarna/iñteqaal karna/ KHaatimah
hona/marna/mar miTna/ruuH nikalna/wafaat paana |
H |
üleü |
öl, bar, keč, uč |
mælyn |
mordan |
marna |
murdan |
110 |
to kill |
halaak karna/kaam tamaam karna/ KHatm karna/lahu meyñ haath rañgna/maarna/maar
Daalna/ sar qalam karna/qatl karna |
H |
ültereü |
öldür, arta, öltür, ölür |
maryn |
koshtan |
marna |
kushtan |
111 |
to fight |
laRaa'i karna/laRna/ulajhna |
H |
hugyshyu |
dövüsh, čal, küräš, qarïšïqlan |
toõ kænyn |
jangidan |
jhagaṛna/ laṛna |
changidan |
112 |
to hunt |
piichha karna/SHikaar karna/
ta^aaqub karna |
H |
aulau |
av, aulau, avla, saɣïr |
tsuan kænyn |
shekar kardan |
shikar karna |
shiko kardan |
113 |
to hit |
lagaana/lagna/maarna/piiTna/
Takraana Hazf karna/kaaT deyna |
H |
hugyu |
vur, artla, badar, chal, köcüklä, püs, qaq, sal, soq, toqï/toqu, ur |
tsævyn |
zadan |
marna |
zadan |
114 |
to cut |
kaaTna/cheerna/kaaT
karna/ katarna/qata^ karna |
H |
kicheü |
kes, bïch, yamur, qïy, tanchula, toɣra, |
kærdyn |
boridan |
kaṭna |
buridan |
115 |
to split |
phaaRna/phoRna
khilna/phuuTna/ masakna |
H |
yaryu |
yar, adar/adïr, bïch, böl, bugra/âîgra |
uaryn |
shekaftan |
vibhajita
pharana taqasima
cirana
phatana |
chudo kardan |
116 |
to stab |
zaKHmi karna |
P |
senseü, kazau |
bıchakla, bögdalä, sanch, cheknä, kazau |
sadzyn |
zakhm zadan |
bhõkna |
zahm adan |
117 |
to scratch |
khurachna/kureydna/nochna |
HP |
tyrnau |
kashı/êichi/qashï, emri, qurtan |
õyrtt-õyrtt kænyn |
kharashidan |
kharõcna |
haroshidan |
118 |
to dig |
khodna/kureydna |
HPT |
kazyu d/z/fr |
kaz/qaz |
kúaõyn |
hafr kardan |
khodna |
xafr zadan |
119 |
to swim |
taeraana/taeraak/GHaSH
khaana/paeraana paeraak/SHinaawar |
HP |
iözöü |
yüz, čap |
lenk kænyn |
shena kardan |
tairna |
shino kardan |
120 |
to fly |
uRna |
H |
osou |
uch |
tæõyn |
paridan |
uṛna |
paridan |
121 |
to walk |
aasaani sey haraana/ko'i chiiz churaana |
- |
atlau |
yürü, bar, yorï, |
tsæuyn |
rah raftan |
calna/ṭêhêlna |
rox raftan |
122 |
to come |
aana/aa jaana/chalna/taSHriif
laana |
H |
kileü |
gel, kel, yetil, kir, |
ærtsæuyn, tsæuyn |
amadan |
ana |
omadan |
123 |
to lie (in bed) |
chhal/daroGH/dhoka/fareyb/ jhuuT/kizb/riya |
- |
yatyu |
õuyssyn
leṭna, yat, |
? |
khabidan/deraz kishidan
hobidan/ daroz kashidan |
pashlyol |
shoa |
124 |
to sit |
baeThna/daraaz
hona/paRna/taSHriif |
HS |
ultyryu |
badyn
baiṭhna, atlan, bin, mün, yïɣrïl, oldur, oltur, olur, orna, tuɣraɣlan |
? |
neshastan
nishastan |
beshel |
bôsha |
125 |
to stand |
khaRa hona |
- |
torou |
læuuyn
khaṛa hona, tur |
istun |
istadan/ pa shodan
istodan |
tordyol |
dãṛano |
126 |
to turn (intransitive) |
phir jaana puura chakkar |
T |
borolou
m/b |
borolou, dön/tön, emit, evür/evir/evrül, qay/qayït/qav, qatïrt, qajtïš, tevir, tür, yüzlän |
zdaõyn |
gardidan |
muṛna |
gardidan |
127 |
to fall |
girna/pachhaRna/paRna |
H |
töshöü |
čök/čaq/čoq, ek, yaɣ/yaɣu/yaq/yavu, düsh, qamïl/qamul, tay, tüs, uč |
õauyn |
oftadan |
girna |
aftidan |
128 |
to give |
deyna/âta
karna/baKHSHna/ênaayat karna/pakRaana/phal deyna |
H |
bireü |
ver, ber, tapčur, tapsur, tapuš |
dættyn |
dadan |
dena |
dodan |
129 |
to hold |
pakaRna/maañna/rakhna/
sadhaana/thamaana
manaana/rakhna/saadhna/thaamna |
H |
totou |
tut |
daryn |
negah dashtan |
pakaṛna |
nigox doshtan |
130 |
to squeeze |
daabna/dabochna/masalna/nichoRna |
H |
kychyu |
sık, boɣ, jigtür, qarïš, qavur/qavïr, qïs, tartïš, tolɣa |
ælõúivyn |
feshordan |
dabana |
fishurdan |
131 |
to rub |
ragaRna/maaliSH
karna/ghisaa'i karna/ghisna/
ghis jaana/ghisna |
H |
yshkyu |
qabar, jaq, kinla, kikchür, sürt, türt, uvun |
õafyn |
sudan |
ragaṛna/ malna |
molidan |
132 |
to wash |
muñh haath dhona
dhobi khaanah/dhulaa'i ghar |
H |
iyuyu |
yıka, yu, čun, suqïn/suqun, |
æõsyn |
shostan |
dhona |
shustan |
133 |
to wipe |
puKHtah/âalim/âaqil/âliim/âqalmañd/biina/
daana/ farzaanah/fitrati/KHirad mañd/samajh daar/siyaana
âql/âql mañdi/daanaa'i/daaniSH/ daaniSH mañdi/farzaangi/fazl/firaasat/fitrat/
Hikmat/îlm/îrfaan/KHirad/KHirad mañdi/SHo^uur |
HS |
hörtöü |
sil/sili, yîd/yoδ/yît, |
særfyn |
zedudan |
põchna |
pok kardan |
134 |
to pull |
ukhaaRna/khasoTna/ghasiiTna/khiiñchna/ |
HP |
tartyu |
chek, chuj, yet, tarït, tart, uzat |
ivazyn |
keshidan |
ukhāṛanā |
kashidan |
135 |
to push |
Dhakeylna/khiskaana/lagaana/Theylna |
H |
eteü |
it, talqï, tul |
sõoiyn |
feshar dadan |
dhakka dena |
fishor dodan |
136 |
to throw |
pheyñkna/Daal
deyna/luTaana/tark karna |
H |
tashlau |
at, chal, kemish, sal, tashla, |
æpparyn |
part kardan |
phẽkna |
andohtan |
137 |
to tie |
bañdhna bañdhan/gaañTh/girah |
HT |
beileü |
bağla/baɣla, atqan, chek/chïɣ/choɣ, kisä, örkla, tüg, ba- “tie” |
battyn |
gereh zadan |
bandhana |
girex zadan |
138 |
to sew |
siina/baKHiyah
karna/silaana/Taañkey lagaana |
HT |
tegeü |
dik, yeδ, köbi, tefchit/tevchi, tik
siŋir
“sinew” |
õuiiyn |
dukhtan |
sīna |
duhtan |
139 |
to count |
giñna/Hesaab lagaana/SHumaar
karna |
HT |
hanau |
say, sa/san/sana, hana, |
nymaiyn |
shomardan |
ginna |
shumurdan |
140 |
to say |
kaehna/bolna/ârz karna/
bataana/farmaana/ |
H |
eiteü |
de, te, ay, ay- te-, ayt, aɣzan, sayra, sandïrï. sanrï, savla, sözla, tilda |
dzuryn |
goftan |
kêhna/bolna |
guftan |
141 |
to sing |
gaana gaana |
H |
iyrlau |
sharkı söyle, et/ot, ïrla/yïrla/yurla, kogla/köglan, sayra, sàma/säma |
zaryn |
khandan |
gana |
hondan |
142 |
to play |
kheylna/bajaana |
HP |
uinau |
oyna, atïz |
õúazyn |
bazi kardan |
khelna |
bozi kardan |
143 |
to float |
paeraana paerna |
- |
iözöü |
dalgalan, chap, salla, yüz |
naudzu kænyn |
شناور |
tairana |
istodan |
144 |
to flow |
baehna/Dhalakna |
H |
agyu |
ak/ag, jadïl/jajïl, yügür, savruq |
kælyn |
[[]] |
bêhna |
shuridan |
145 |
to freeze |
jamna/ThiTak jaana/yaKH bastah
hona |
P |
öshöü |
don (intransitive), dondur (transitive), bud/buδ, buduɣ/buδuɣ, üsü |
sælyn |
yakh zadan
jamna |
yah shudan |
pahosajvel |
146 |
to swell |
phulaana/suujan/umañDna
gumRa/waram |
H |
shesheü |
shish, yelna, qabar, shïshïl |
dymyn |
[[]] |
phūlna/sūjna |
bod kardan |
147 |
sun |
siraaj/suuraj/aaftaab/dhuup/KHaawar/
KHurSHiid/mehr/ naiyyar/SHams/(m.) |
H |
koyash |
günesh, yašiq |
õur |
khorshid |
sūraj |
oftob |
148 |
moon |
chaañd/maah/maah
taab/badar/qamar |
HP |
ai |
a, ay |
mæi |
mah |
chãd |
mox |
149 |
star |
sitaarah/taara/âjm |
HT |
iondoz |
yıldız, ai
“moon” |
stúaly |
setare |
tara/sitara |
sitora |
150 |
water |
baet ul KHala/jadiid paaKHaanah |
- |
hyu |
su |
don |
ab |
panī |
ob |
151 |
rain |
baariSH/baar/barsaat/meyñh/paani |
HP |
yauyu |
yağmur |
uaryn |
baran |
barish |
boron |
152 |
river |
nadi (f.)/darya (m.) |
H |
iylga |
ır, arïg/arïɣ/arïk, aqïg/aqïɣ/aqïm/aqïn, aqmaq, darya, iti/idel/iylga, kelgiz, munduz,
müran, ögüz/öküz, su/shu/sub/suv/suɣ/chai, talay, tamga/tamɣa, yuvar |
tsæugædon |
rudkhane |
nadī |
dare |
153 |
lake |
jhiil/GHadiir/taal/taalaab |
H |
kül |
göl/köl/kül, kölman, teŋ |
tsad |
daryache |
jhīl |
kul |
154 |
sea |
samañdar/baeHr/saagar/ |
H |
dingez |
deniz |
dendjyz |
darya |
samandar |
baxr |
155 |
salt |
namak |
HP |
toz |
tuz |
tsæõõ |
namak |
namak |
namak |
156 |
stone |
patthar/sañg/guThli/Hajar/roRa |
HP |
tash |
tash, ir |
dur |
sang |
patthar |
sang |
157 |
sand |
baalu (f.)/reyg (f.)/reyt (f.) |
H |
kom |
kum, qayïr |
zmis |
mase |
ret/balū |
reg |
158 |
dust |
jhaaRna |
- |
san, tuzan |
qoq, san, tuprak/topraq, toz/tuz/tog/toɣ, |
ryg |
gard o khak |
dhūl/xak |
chang |
159 |
earth |
zamiin/arz/dharti/gaeti/gil/KHaak/miTTi |
HP |
tuprak |
yer |
zæõõ |
zamin |
bhūmi/zamīn |
zamin |
160 |
cloud |
baadal/abr/saHaab |
HP |
bolot |
bulut |
ævragú |
abr |
badal |
abr |
161 |
fog |
kohra/dhuñd |
H |
toman |
sis, toman/tuman/tümän, |
migú |
meh |
kohra |
tira |
162 |
sky |
aasmaan (m.)/charKH (m.)/falak
(m.) |
HP |
kük |
gök/kök/kük, qalïq/xalïq, täŋri, |
arv |
aseman |
asaman |
osmon |
163 |
wind |
aab e talKH/baadah/mae'y/SHaraab |
- |
el |
rüzgâr, yel, esin, tïntura, tüŋür, tüpi |
uad |
bad |
hava |
shamol |
164 |
snow |
barf (f.) |
HP |
kar |
kar/qar/qaɣar |
mit |
barf |
barf |
barf |
165 |
ice |
barf |
H |
boz |
boz/buz/muz |
iõ |
yakh |
barf |
yah |
166 |
smoke |
dhu'aañ |
HP |
tötön |
duman, tütün |
fæzdæg |
dud |
dhũa |
dud |
167 |
fire |
aag/aatiSH/jawaala/naar |
HPT |
ut |
od, atesh, ört, art, čoɣ, yalïn |
art |
atash, âzar |
ag/agni |
otash |
168 |
ash |
raakh/KHaak |
HP |
köl |
kül |
ærtõutæg |
khakestar |
rakh |
hokistar |
169 |
to burn |
jalan |
HT |
yanyu |
yak/yan, yïlït, köy/kön/kon, ӧpäl, örta |
sudzyn |
sukhtan (intr)
suzandan (tr) |
jalana (intr)
jalana (tr) |
suhtan |
170 |
road |
raastah/raah/saRak/Dagar/guzar
gaah/jaadah/ |
HP |
ül |
yol, oruq |
fændag, balts |
rah/ rah/ khiaban |
saṛak/marg/ rasta/rah |
rox |
171 |
mountain |
pahaaR/koh/parbat |
HP |
tau |
dağ, art, tag, taɣ, tau |
õoõ |
kuh |
pahaṛ |
kux |
172 |
red |
laal/surKH |
HPT |
kyzyl |
kızıl, kırmızı, al |
syrõ |
ghermez,
sorkh |
lal |
surh |
173 |
green |
hara/kachcha/KHaam/naa
baaliGH/naa tajribah kaar/naya/SHaad aab/taazah |
H |
ieshel |
yeshil, yaš |
tsúæõ |
sabz |
hara |
sabz |
174 |
yellow |
piilahaT/zardi maa'el/zard faam |
HP |
hary |
sarı, etrak, quba |
bur |
zard |
pīla |
zard |
175 |
white |
pakki fehrist |
- |
ak |
ak, beyaz, yürüŋ, urüg |
urs |
sefid |
safed |
safed |
176 |
black |
kaala/siyaah/bhayaanak/gañdah/
makruuh/mukaddar/najis/tiirah/zañi |
HPT |
kara |
kara, siyah |
sau |
siah |
kala |
siex |
177 |
night |
raat/SHab/lael/ |
HP |
tön |
gece, kečä, |
æõsæv |
shab |
rat |
shab |
178 |
day |
din/roz/yaum |
HPT |
kön d/k |
gün/kön, gündüz |
bon |
ruz |
din |
ruz |
179 |
year |
aarzu/armaan/chaah/dili KHwaahiSH/ laaley/SHauq/tamañna |
- |
iyl |
yıl, sene, jaš |
afædz |
sal |
sal/baras |
sol |
180 |
warm |
garam do baarah karna |
HP |
iyly |
sıcak, yïlïɣ, emik, isig, ïsïɣ, ïlïɣ, |
õúarm |
garm |
garm |
garm |
181 |
cold |
sard/ThañDa/bey dam/KHunuk/sard
mehr/ |
HP |
hyuyk |
soğuk, salqïm, sîɣuq, soɣïq, don, ton, üšik |
uazal |
sard |
ṭhanḍa |
sard |
182 |
full |
puura/pur/bhara
hu'a/labaalab/lab reyz /maala maal/pakka |
HP |
tuly |
dolu, toi, tolu, pür, qalïsïz, qamu, qamïɣ, tükal |
dzag |
por |
pūra |
pur |
183 |
new |
nau (m.)/naya (m.)/Haadis
(m.)/Haaliyah (f.)/jadiid (f.)/ kora (m.)/ (f.)/naweyla (m.)/naweyli (f.)/ taazah (m.)/taazi (f.) |
HP |
yany |
yeni |
næuæg |
now |
naya |
nav |
184 |
old |
puraana/kuhan/buuRha/buDDha/buzurg/dey
riinah/KHurraañT/kohnah/kuhan saal/paariinah/paraa chiin/piir/peySHiin/peywastah/qadiim/za^iif |
HP |
ichke |
eski (non-living things), yashlı (living things) |
zærond |
kohne |
purana |
kuxna |
185 |
good |
KHuub/bhala/Hasan/KHaer/khara/neyk/
mustaHsan/suud mañd/Thiik/ûmdah |
PT |
yakshy |
iyi, edgü/eδgü/eygü, kushal, yaxsï/yaqsï/yakshy/yeg, nik, saɣ; aša (asha)
(adv.) “very” |
õorz |
khub |
accha |
hub |
186 |
bad |
bad/KHaraab/bura/bigRa/GHaer/muzir/naa
qis/qabiiH/SHariir/siyaah kaar/zabuuñ |
HPT |
nasar, yaman |
kötü, alïɣ, aman, anïɣ, bat, bäd, tas, yabïz, yafuz, yavïz, yavuz, yablaq, yavlaq, yaman |
ævzær |
bad |
xarab/bura |
bad |
187 |
rotten |
saRa hu'a/phus phusa/KHaraab/nikamma/ |
HPT |
serek |
bül, boɣdäm, chürük/serek, artaq/ardaq/artaɣ, erïk, kög, küviz, yunchïɣ, |
æmbyd |
puside |
saṛa |
pusida |
188 |
dirty |
gañdah/maela/GHaliiz/naa
paak/najis/paliid/paliit |
H |
bysrak |
arïɣsïz, boɣdam, bysrak, kirli, pis, |
chúizi |
cherkin |
maila/ganda |
chirkin |
189 |
straight |
siidha/raast/baraabar/khula
khula/ustuwaar |
H |
tura |
düz, rast, tikim, toɣrï/toɣru/torqu/tortü, tura |
rast |
rast |
sīdha |
rost |
190 |
round |
gol/aaftaabi/moTa/mudawwar/taqriiban |
H |
iomoro, tünerek |
yuvarlak, toparlak, yap, yumɣaq, oqlaɣu, tegirmä, tegirmi, ulïnčïɣ |
tymbyl |
gerd |
gōl |
gird |
191 |
sharp (knife) |
teyz/zaki |
HPT |
ütker |
keskin, yiti, süvrä |
tsyrgú |
tiz |
tīkha |
tez |
192 |
dull (knife) |
dhuñdla/bey rañg/bey
waquuf/maañd/naa samajh/naa SHaad/phiika/sard/sust/uchaaT |
HP |
ütmech |
kör, òàɣïl |
kúuymyõ |
kond |
kund |
kund |
193 |
smooth |
chikna/ham waar/saliis/sapaaT |
HP |
shyma |
düzgün, pürüzsüz, shyma/sïɣan, šuvlaŋ, tüzdäm, üsaŋ, yap, yasul |
lægúz |
hamvar |
cikna |
xamvor |
194 |
wet |
dal dal |
- |
dymly |
ıslak |
õuylydz |
tar |
gīla/ōda |
tar |
195 |
dry |
suukha/KHuSHk/phareyra/ruukha/yaabis |
HP |
koro |
kuru, arut, urut, qaq, qur, quruq |
õus |
khoshk |
sūkha |
hushk |
196 |
correct |
Thiik/durust/baja/pakka/raast/saabit/saHiiH/sachcha |
HP |
döröch |
doğru/döröch, chïn, köni, oŋ, rast, savab/säbab, tetrü, toɣrï/toɣru/torqu/tortü, tüzük |
rast |
dorost |
ṭhīk |
durust |
197 |
near |
qariib/qariin/nazdiik/paas/aas paas/aaSHna/baal
baal bachna/bey takalluf/bi/lag bhag/lañgoTiya/palley/ peywastah/ |
HP |
yakyn |
yakın, yaɣru, yaɣuru, yavuq, yaɣüq |
farsmæ, tsur |
nazdic |
qarīb/nazdīk/ ke pas |
nazdik |
198 |
far |
duur/ba^iid/parey aba^iid |
HP |
alych, iyrak |
uzak, ïraq |
dard |
dur |
dūr |
dur |
199 |
right |
durust/baja/Haq/pakka/rawa/saHiiH |
HP |
un |
sağ, oŋ/öŋ, ogdun/ogtun/oŋdïn, oŋdïnqï, oŋïqlan |
rast |
rast |
daya |
rost |
200 |
left |
baayaañ/matruuk/ulTa |
H |
hul |
sol, choŋ, oŋ |
galiu |
chap |
baya |
chap |
201 |
at |
par/bar/samey/key/ paas/sey |
HP |
|
-da/ta, -de, -a, -e, |
tsur |
dar |
par/mẽ |
dar |
202 |
in |
dar/bar/par/ba/bi/ biich/fi/jab
keh |
P |
|
-da/ta, -de, qat, ichinde, icherisinde |
-y (affix) |
[[]] |
mẽ |
dar |
203 |
with |
rokey rakhna/waapas nah karna
añdar/daaKHil/dar/zimn |
- |
menen |
ile, ile beraber, bilä/bilän/birlä, menen |
æd, -imæ (affix) |
ba |
se/ke sath/ke pas/ke sang |
bo |
204 |
and |
aur/phir |
H |
hem |
ve, hem, u, ulatï |
æmæ, dær |
va |
aur |
va |
205 |
if |
agar/bil farz |
HPT |
eger |
abam/abaŋ, birök, eger/eğer ... ise, -sa, -se, xaiï |
kuy |
agar |
agar |
agar |
206 |
because |
kiyuñ keh |
HT |
sönki |
chünkü |
uymæn (æmæ), uymæ |
zira |
kyõnki |
zero |
207 |
name |
ism/naam |
HPT |
isem
|
ad, isim, at, ajaɣ, |
nom |
nam, esm |
nam |
nom |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|